Từ ngày 01/01/2024, các Luật Khám bệnh, chữa
bệnh 2023, Luật Đấu thầu 2023 và Luật Thi đua, khen thưởng 2022 sẽ chính
thức có hiệu lực thi hành. Cụ thể như sau:
1.1.
Luật Khám bệnh, chữa bệnh
Với 12
chương, 121 Điều (tăng 03 chương và 30 điều so với Luật Khám bệnh, chữa bệnh
2009), Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 lấy
người bệnh làm trung tâm cho mọi hoạt động cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh;
tiếp tục chính sách xã hội hóa và đa dạng hóa các loại hình dịch vụ y tế...
Sau đây
là một số điểm mới cơ bản, đáng chú ý của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023:
- Đối với người bệnh
Luật mới sửa đổi, bổ sung
đối tượng được ưu tiên khám, chữa bệnh: Người từ đủ 75 tuổi (trước đây phải từ
đử 80 tuổi) và người khuyết tật đặc biệt nặng sẽ được ưu tiên khám, chữa bệnh.
Bổ sung quy định ưu tiên Ngân sách Nhà nước khám, chữa bệnh cho:
- Người có công với cách
mạng, người cao tuổi, trẻ em, người khuyết tật.
- Người thuộc hộ nghèo,
hộ cận nghèo, đang sống ở biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế, xã hội
khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
- Người bị các bệnh: Tâm
thần, phong, truyền nhiễm nhóm A, nhóm B.
b) Đối với người hành
nghề y
- Mở rộng đối tượng hành
nghề bằng việc thay đổi từ cấp giấy phép hành nghề theo văn bằng chuyên môn
sang quy định cấp giấy phép hành nghề theo chức danh chuyên môn.
- Nâng cao kỹ năng của
người hành nghề:
+ Thay đổi phương thức
cấp giấy phép hành nghề từ việc cấp giấy phép hành nghề thông qua xét hồ sơ
sang quy định phải kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề trước khi cấp giấy phép
hành nghề.
+ Riêng đối với lương y,
người có bài thuốc gia truyền, người có phương pháp chữa bệnh gia truyền tiếp
tục áp dụng hình thức xét cấp dựa vào hồ sơ.
+ Quy định giấy phép hành
nghề có giá trị 05 năm và quy định cập nhật kiến thức y khoa là một trong các
điều kiện để gia hạn giấy phép hành nghề.
- Về chất lượng cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh
Quy
định mới bắt buộc cơ sở phải tự đánh giá chất lượng khám bệnh, chữa bệnh theo
bộ tiêu chuẩn chất lượng cơ bản do Bộ Y tế ban hành hàng năm.
Kết quả
tự đánh giá phải cập nhật lên Hệ thống thông tin về quản lý hoạt động khám
bệnh, chữa bệnh để làm căn cứ cho việc kiểm tra, đánh giá cũng như công khai
thông tin về mức độ chất lượng của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
- Thay
đổi từ 04 tuyến chuyên môn thành 03 cấp chuyên môn.
- Cho
phép phòng khám đa khoa tư nhân tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc
biệt khó khăn được tổ chức giường lưu để theo dõi và điều trị người bệnh nhưng
tối đa không quá 72 giờ.
1.2.
Luật Đấu thầu
Đấu
thầu là lĩnh vực quan trọng đối với nhiều nhà đầu tư. Luật Đấu thầu năm 2023 có 10 Chương, 96
Điều với các điểm mới đáng chú ý như sau:
- Sửa
đổi tiêu chí xác định tư cách nhà thầu, nhà đầu tư
Bổ sung
các tiêu chí về tư cách hợp lệ của nhà thầu, nhà đầu tư như sau:
+ Không
bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký hợp
tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác;
+ Không
đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Quy
định chi tiết tiêu chí bị cấm tham dự thầu: Nhà thầu, nhà đầu tư có tư cách hợp
lệ phải không trong thời gian bị cấm tham dự thầu theo quyết định của
người có thẩm quyền.
Quy
định cụ thể tiêu chí xác định tư cách nhà thầu là hộ kinh doanh:
+ Có
giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh;
+ Không
trong quá trình chấm dứt hoạt động hoặc bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ
kinh doanh; chủ hộ kinh doanh không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
+ Có
tên trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước khi phê duyệt kết quả lựa chọn
nhà thầu, nhà đầu tư;
+ Bảo
đảm cạnh tranh trong đấu thầu theo Điều 6 Luật này;
+ Không
bị cấm tham dự thầu theo quyết định của người có thẩm quyền;
+ Có
tên trong danh sách ngắn đối với trường hợp đã lựa chọn được danh sách ngắn.
- Bổ
sung quy định về bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu
Nhà
thầu nộp hồ sơ quan tâm hoặc hồ sơ dự sơ tuyển phải độc lập về pháp lý và tài
chính với quản lý dự án, giám sát; nhà thầu tư vấn lập, thẩm tra, thẩm định hồ
sơ thiết kế, dự toán; nhà thầu tư vấn lập, thẩm định nhiệm vụ khảo sát, thiết
kế.
Nhà
thầu tham dự thầu phải độc lập về pháp lý và tài chính với các nhà thầu tư vấn
quản lý dự án, tư vấn giám sát; nhà thầu tư vấn lập, thẩm định nhiệm vụ khảo
sát, thiết kế.
- Chủ
đầu tư phải cập nhật kết quả thực hiện hợp đồng trên e-GP.
Tổng
quan các Luật có hiệu lực từ ngày 01/01/2024 (Ảnh minh họa)
1.3. Luật
Thi đua, khen thưởng
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 có 08
chương với 96 Điều luật đã bổ sung nhiều quy định mới về thi đua, khen thưởng
với cá nhân, tổ chức trong nước và cả nước người nước ngoài.
Một số
nội dung mới đáng chú ý tại Luật Thi đua, khen thưởng như:
- Bổ
sung nguyên tắc khen thưởng:
+ Thành
tích đến đâu khen thưởng đến đó;
+ Chú
trọng khen thưởng cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao động, sản xuất,
kinh doanh; cá nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo,
vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Bỏ
hình thức khen thưởng “Huy hiệu” cho cá nhâncó đóng góp vào quá trình
phát triển của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Các
hình thức khen thưởng tại Luật Thi đua, khen thưởng 2022 bao gồm:
+ Huân
chương.
+ Huy
chương.
+ Danh
hiệu vinh dự nhà nước.
+ “Giải
thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước”.
+ Kỷ
niệm chương.
+ Bằng
khen.
+ Giấy
khen.
- Thay
đổi nguyên tắc xét thi đua, khen thưởng
Căn cứ
xét thi đua không còn căn cứ vào việc đăng ký tham gia thi đua, chỉ căn cứ
theo: Phong trào thi đua; Thành tích thi đua; Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua.
Bên
cạnh đó, căn cứ xét khen thưởng cũng có sự thay đổi, Luật quy định dựa
vào:
+ Thành
tích đạt được (thay vì phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành tích).
+ Tiêu
chuẩn khen thưởng.
+ Điều
kiện và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích (thay vì trách nhiệm và hoàn cảnh
cụ thể lập được thành tích).
- Thay
đổi về đối tượng được tặng Huân chương lao động:
Đối
tượng được tặng huân chương lao động ở các hạng không chỉ nêu chung chung là cá
nhân và tập thể như trước đây, Luật mới quy định cụ thể bao gồm:
+ Cá
nhân;
+ Công
nhân, nông dân;
+ Doanh
nhân, trí thức, nhà khoa học;
+ Tập
thể;
+ Doanh
nghiệp, tổ chức kinh tế khác;
+ Cá
nhân, tập thể người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tập thể người nước
ngoài.
- Bổ
sung đối tượng được xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú” là người sáng tạo
tác phẩm văn hóa nghệ thuật không thuộc đối tượng do Chính phủ quy định.
- Bổ
sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” đối với Thanh niên xung
phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành
nhiệm vụ, trung thành với cách mạng, có thời gian tại ngũ từ 02 năm trở lên.
Thanh
niên xung phong hy sinh trong khi làm nhiệm vụ trong các cuộc kháng chiến, bảo
vệ Tổ quốc đã được công nhận liệt sĩ thì được truy tặng “Huy chương Thanh niên
xung phong vẻ vang.
- Bổ
sung nhiều hình thức khen thưởng cho người nước ngoài
Trước
đây, người nước ngoài chỉ được xét tặng: “Huân chương Hữu nghị”, Huy
chương hữu nghị, “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước”.
Theo Luật
Thi đua, khen thưởng 2022, người nước ngoài sẽ được xét tặng khen thưởng cả với
các hình thức:
+ Huân
chương Hồ Chí Minh;
+ Huân
chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba;
+ Huân
chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba;
+ Bằng
khen của Thủ tướng Chính phủ
NX-TH