Từ ngày 01/01/2024, các Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023, Luật Đấu thầu 2023 và Luật Thi đua, khen thưởng 2022 sẽ chính thức có hiệu lực thi hành. Cụ thể như sau:
1.1. Luật Khám bệnh, chữa
bệnh
Với 12 chương, 121 Điều
(tăng 03 chương và 30 điều so với Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2009), Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 lấy
người bệnh làm trung tâm cho mọi hoạt động cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh;
tiếp tục chính sách xã hội hóa và đa dạng hóa các loại hình dịch vụ y tế...
Sau đây là một số điểm
mới cơ bản, đáng chú ý của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023:
- Đối với người bệnh
Luật mới sửa đổi, bổ sung
đối tượng được ưu tiên khám, chữa bệnh: Người từ đủ 75 tuổi (trước đây phải từ
đử 80 tuổi) và người khuyết tật đặc biệt nặng sẽ được ưu tiên khám, chữa bệnh. Bổ
sung quy định ưu tiên Ngân sách Nhà nước khám, chữa bệnh cho:
- Người có công với cách mạng, người cao tuổi, trẻ em, người
khuyết tật.
- Người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, đang sống ở biên giới, hải
đảo, vùng có điều kiện kinh tế, xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
- Người bị các bệnh: Tâm thần, phong, truyền nhiễm nhóm A, nhóm
B.
b) Đối với người hành
nghề y
- Mở rộng đối tượng hành
nghề bằng việc thay đổi từ cấp giấy phép hành nghề theo văn bằng chuyên môn
sang quy định cấp giấy phép hành nghề theo chức danh chuyên môn.
- Nâng cao kỹ năng của
người hành nghề:
+ Thay đổi phương thức
cấp giấy phép hành nghề từ việc cấp giấy phép hành nghề thông qua xét hồ sơ
sang quy định phải kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề trước khi cấp giấy phép
hành nghề.
+ Riêng đối với lương y,
người có bài thuốc gia truyền, người có phương pháp chữa bệnh gia truyền tiếp
tục áp dụng hình thức xét cấp dựa vào hồ sơ.
+ Quy định giấy phép hành
nghề có giá trị 05 năm và quy định cập nhật kiến thức y khoa là một trong các
điều kiện để gia hạn giấy phép hành nghề.
- Về chất lượng cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh
Quy định mới bắt buộc cơ
sở phải tự đánh giá chất lượng khám bệnh, chữa bệnh theo bộ tiêu chuẩn chất
lượng cơ bản do Bộ Y tế ban hành hàng năm.
Kết quả tự đánh giá phải cập nhật lên Hệ thống
thông tin về quản lý hoạt động khám bệnh, chữa bệnh để làm căn cứ cho việc kiểm
tra, đánh giá cũng như công khai thông tin về mức độ chất lượng của các cơ sở
khám bệnh, chữa bệnh.
- Thay đổi từ 04 tuyến
chuyên môn thành 03 cấp chuyên môn.
- Cho phép phòng khám đa
khoa tư nhân tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được
tổ chức giường lưu để theo dõi và điều trị người bệnh nhưng tối đa không quá 72
giờ.
1.2. Luật Đấu thầu
Đấu thầu là lĩnh vực quan
trọng đối với nhiều nhà đầu tư. Luật Đấu thầu năm 2023 có 10 Chương, 96
Điều với các điểm mới đáng chú ý như sau:
- Sửa đổi tiêu chí xác
định tư cách nhà thầu, nhà đầu tư
Bổ sung các tiêu chí về
tư cách hợp lệ của nhà thầu, nhà đầu tư như sau:
+ Không bị thu hồi giấy
chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã, liên hiệp
hợp tác xã, tổ hợp tác;
+ Không đang bị truy cứu
trách nhiệm hình sự.
Quy định chi tiết tiêu
chí bị cấm tham dự thầu: Nhà thầu, nhà đầu tư có tư cách hợp lệ phải không
trong thời gian bị cấm tham dự thầu theo quyết định của người có thẩm
quyền.
Quy định cụ thể tiêu chí
xác định tư cách nhà thầu là hộ kinh doanh:
+ Có giấy chứng nhận đăng
ký hộ kinh doanh;
+ Không trong quá trình
chấm dứt hoạt động hoặc bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh; chủ
hộ kinh doanh không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
+ Có tên trên Hệ thống
mạng đấu thầu quốc gia trước khi phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu
tư;
+ Bảo đảm cạnh tranh
trong đấu thầu theo Điều 6 Luật này;
+ Không bị cấm tham dự
thầu theo quyết định của người có thẩm quyền;
+ Có tên trong danh sách
ngắn đối với trường hợp đã lựa chọn được danh sách ngắn.
- Bổ sung quy
định về bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu
Nhà thầu nộp hồ sơ quan
tâm hoặc hồ sơ dự sơ tuyển phải độc lập về pháp lý và tài chính với quản lý dự
án, giám sát; nhà thầu tư vấn lập, thẩm tra, thẩm định hồ sơ thiết kế, dự toán;
nhà thầu tư vấn lập, thẩm định nhiệm vụ khảo sát, thiết kế.
Nhà thầu tham dự thầu
phải độc lập về pháp lý và tài chính với các nhà thầu tư vấn quản lý dự án, tư
vấn giám sát; nhà thầu tư vấn lập, thẩm định nhiệm vụ khảo sát, thiết kế.
- Chủ đầu tư phải
cập nhật kết quả thực hiện hợp đồng trên e-GP.
Tổng quan các Luật có hiệu lực từ ngày 01/01/2024 (Ảnh minh họa)
1.3. Luật Thi đua,
khen thưởng
Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 có 08
chương với 96 Điều luật đã bổ sung nhiều quy định mới về thi đua, khen thưởng
với cá nhân, tổ chức trong nước và cả nước người nước ngoài.
Một số nội dung mới đáng
chú ý tại Luật Thi đua, khen thưởng như:
- Bổ sung nguyên tắc khen
thưởng:
+ Thành tích đến đâu khen
thưởng đến đó;
+ Chú trọng khen thưởng
cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao động, sản xuất, kinh doanh; cá
nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo, vùng có điều
kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Bỏ hình thức khen
thưởng “Huy hiệu” cho cá nhân có đóng góp vào quá trình phát triển của tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương.
Các hình thức khen thưởng
tại Luật Thi đua, khen thưởng 2022 bao gồm:
+ Huân chương.
+ Huy chương.
+ Danh hiệu vinh dự nhà
nước.
+ “Giải thưởng Hồ Chí
Minh”, “Giải thưởng Nhà nước”.
+ Kỷ niệm chương.
+ Bằng khen.
+ Giấy khen.
- Thay đổi nguyên tắc xét
thi đua, khen thưởng
Căn cứ xét thi
đua không còn căn cứ vào việc đăng ký tham gia thi đua, chỉ căn cứ theo:
Phong trào thi đua; Thành tích thi đua; Tiêu chuẩn danh hiệu thi đua.
Bên cạnh đó, căn cứ xét
khen thưởng cũng có sự thay đổi, Luật quy định dựa vào:
+ Thành tích đạt được
(thay vì phạm vi, mức độ ảnh hưởng của thành tích).
+ Tiêu chuẩn khen thưởng.
+ Điều kiện và hoàn cảnh
cụ thể lập được thành tích (thay vì trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập được
thành tích).
- Thay đổi về đối tượng
được tặng Huân chương lao động:
Đối tượng được tặng huân
chương lao động ở các hạng không chỉ nêu chung chung là cá nhân và tập thể như
trước đây, Luật mới quy định cụ thể bao gồm:
+ Cá nhân;
+ Công nhân, nông dân;
+ Doanh nhân, trí thức,
nhà khoa học;
+ Tập thể;
+ Doanh nghiệp, tổ chức
kinh tế khác;
+ Cá nhân, tập thể người
Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tập thể người nước ngoài.
- Bổ sung đối tượng được
xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú” là người sáng tạo
tác phẩm văn hóa nghệ thuật không thuộc đối tượng do Chính phủ quy định.
- Bổ sung hình thức khen
thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” đối với Thanh niên xung
phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành
nhiệm vụ, trung thành với cách mạng, có thời gian tại ngũ từ 02 năm trở lên.
Thanh niên xung phong hy
sinh trong khi làm nhiệm vụ trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc đã được
công nhận liệt sĩ thì được truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang.
- Bổ sung nhiều hình thức
khen thưởng cho người nước ngoài
Trước đây, người
nước ngoài chỉ được xét tặng: “Huân chương Hữu nghị”, Huy chương hữu nghị,
“Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước”.
Theo Luật Thi đua,
khen thưởng 2022, người nước ngoài sẽ được xét tặng khen thưởng cả với các hình
thức:
+ Huân chương Hồ Chí Minh;
+ Huân chương Độc lập
hạng Nhất, Nhì, Ba;
+ Huân chương Lao động
hạng Nhất, Nhì, Ba;
+ Bằng khen của Thủ tướng
Chính phủ
NX-TH